یاصول مدیریت  فایول (Henri Fayol)

هنری فایول پدر و بنیان گزار مکتب مدیریت

پدر هنری فایول (Henri Fayol) فرانسوی، از مهندسان سازنده مدخل شاخ طلایی در شهر استانبول بود. در سال ۱۸۴۱ در استانبول متولد شد و شش سال اوایل عمرش را در کشور ترکیه سپری کرد. او به همراه خانواده اش در سال ۱۸۴۷ به کشور فرانسه بازگشت.
فایول در شهر سنت اتین در مدرسه معدن این شهر به تحصیل پرداخت.
 فایول بلافاصله پس از تحصیلاتش در سن ۱۹ سالگی به استخدام شرکت استخراج معدن بواژو رامبورگ درآمد.
هنگامیکه مونی شریک عمدة بواژو رامبورگ گردید و به پاریس بازگشت، فایول به سمت مدیریت معدن کامنتری برگزیده شد.
در طول دو دهة ی بعد نیز، فایول به رهبری شرکتی که دیگر به شکوفایی و ثروت رسیده بود ادامه داد.
وی بسیار علاقه مندبه مسائل مدیریتی بویژه بررسی وجود اصول کلی برای مدیریت بود؛
بدین سبب به دنبال آن بود تا بتواند آنها را در هیئت مدیره بکار برد .

تجارب وی و مشاهداتش از کارهای دیگران نشان داد که چنین اصولی را می توان ایجاد نمود و علاوه بر آن می توان وظایف و فعالیت های مدیریت را در قالب استانداردهای مختلف طبقه بندی نمود .

فایول به شدت تحت تأثیر فلسفه مثبت گرایی آگوست کامت  ( فیلسوف فرانسوی)  قرار گرفته بود .
فلسفه ای که در آن از حقایق جمع آوری شده از طریق مشاهده و تجربه،بطور مستقیم و با دقت استنتاج صورت می گیرد.

وی نظرات خود را ابتدا در مقاله ای در کنگرة انجمن صنایع معدنی ارائه نمود که منجر به معطوف شدن نگاهها به وی در فرانسه گردید .به مدت هفت سال  تکمیل نظریه خود را ادامه داد و در سال ۱۹۱۵ آنرا در مقاله ای در یک مجله فرانسوی مرتبط به معدن تحت عنوان (مدیریت عمومی و صنعتی ) منتشر نمود.

و در سال ۱۹۲۵مقاله مدیریت عمومی و صنعتی را در قالب یک کتاب منتشر کرد .

شکل گیری مکتب فالویسم

این مقاله باعث گردید فایول به رهبر ملی در زمینه مدیریت در فرانسه تبدیل گردد و یک مکتب فکری بنام فایولیسم شروع به رشد نمود که مخالف مکتب تیلوریست با ایده های آمریکایی دربارة مدیریت علمی بود که در سالهای بعد از ۱۹۰۵ توسط یک شیمیدان به نام هنری لو شاتلیق و یک معمار بنام چارلز دو فقمینویل به فرانسه آورده شده بود.

 بازنشستگی

فایول پس از بازنشستگی از سمت مدیریت عاملی شرکت کامنتری – فوقشا مبالت – دکازویل به مشاوره تمام وقت پرداخت.
هنری پس از جنگ جهانی اول با دولت بلژیک همکاری نمود و پس از آن به دولت فرانسه در زمینه سازماندهی مجدد وزارت پست، تلگراف و تلفن کمک نمود .

در سال ۱۹۱۹ فایول یک مرکز مدیریت اداری جهت ترویج تئوریهای خود در زمینه مدیریت ایجاد نمود.
در همان سالها لوشاتلیق و فقمینویل نیز یک ساختار مشابه (کنفرانس فرانسوی در زمینة مدیریت علمی ) ایجاد کرده بودند .
زمان زیادی نگذشته بود که یک تقابل رقابتی شدید میان دو مکتب فکری درگرفت.

سرانجام در دومین کنفرانس بین المللی مدیریت که در سال ۱۹۲۵ در بروکسل تشکیل گردید، فایول پس از انجام مذاکراتی با فقمینویل اعلام نمود که تضادی میان عقایدش با نظرات تیلور وجود ندارد و دو سازمان رضایت به ادغام با یکدیگر به سرپرستی فقمینویل داده اند.

اغلب اختلافات میان طرفداران فایول و لوشاتلیق شخصی و ملیتی بود؛
لذا اظهارات فایول مبنی بر اینکه هیچ تضاد اساسی میان عقایدش با نظریات تیلور و جود ندارد، صحیح می باشد .

فایول در ۱۹ نوامبر سال ۱۹۲۵ در منزل خود در پاریس درگذشت.

تفکرات و نظریات هنری فایول در مدیریت

او در کتاب مدیریت عمومی و صنعتی توضیحات خود را با بیان این مطلب آغاز نمود که ویژگی همة سازمانها و مشاغل صرف نظر از نوع ، توسط شش نوع فعالیت مشخص می شود :

تولید ، بازرگانی ( فروش / بازاریابی ) ، مالی ، امنیت ، حسابداری ، و مدیریت و امور اداری . با رشد و توسعه سازمانها ، اهمیت مدیریت افزایش یافته وکنترل و ایجاد هماهنگی میان پنج عنصر دیگرنیز ضرورت می یابد . بر این اساس ، فایول وظایف مدیریت را اساساً به پنج عنصر و بعدها به هفت عنصر طبقه بندی نمود که بصورت اختصاری POSDCORB نامیده می شوند.

اصول ۱۴ گانه مدیریت  هنری فایول

تئوری‌های او در مدیریت نیروی کار در اوایل قرن بیستم بسیار موثر و تاثیرگذار بودند.
این اصول از مهم‌ترین مفاهیم مدیریتی به شمار می‌آیند و مسائلی هستند که یک مدیر به دانستن آن‌ها نیاز دارد.

اصل اول: تقسیم کار

تقسیم کار و تخصصی کردن کارها سبب می‌شود تا افراد بتوانند تجربه کسب کنند و به تدریج کیفیت کار خود را بهبود بخشند. این امر بهره‌ وری را افزایش خواهد داد.

اصل دوم: اختیار

واگذاری حق دستور دادن و انجام فعالیت‌ها به تشخیص خود فرد. این امر بستگی به خود شخص و موقعیت او دارد و نباید بدون در نظر گرفتن میزان مسوولیت او، در این باره تصمیم‌گیری کرد.

اصل سوم: نظم و انضباط

شیوه فرمانبرداری، فعالیت، رفتار و احترام بین کارمند و کارفرما برای هر کاری ضروری است و رهبران باید آن را با یک ارتباط دو طرفه ایجاد نمایند.

اصل چهارم: وحدت فرماندهی

یک کارمند باید تنها از یک مافوق دستور بگیرد تا از گرفتن دستورهای دوگانه پرهیز شود.

اصل پنجم: وحدت هدف

یک رهبر با یک هدف مشخص باید یک گروه فعالیت را به یک هدف مشابه رهبری کند.

مطالعه ادامه اصول ۱۴ گانه مدیریت فایول اینجا کلیک نمایید